01 şubat 2024, Albis Therapy

Kıskançlık, bir kişinin başkalarının sahip olduklarına veya başarılarına duyduğu özlem ve istek olarak tanımlanır. Bu duygu genellikle başkalarıyla kıyaslandığında ortaya çıkmaktadır. Kıskançlık; güvensizlik, düşük özsaygı ve olumsuz davranışlara neden olabilir. Zaman zaman doğal bir tepki de olabilen kıskançlık, motivasyon kaynağı olarak da işlev görebilir. Sağlıklı iletişim kıskançlık probleminin çözümünde büyük bir rol oynamaktadır.

İlişkide Kıskançlık

İlişkilerde aşırı kıskançlık, genellikle temelde güvensizlik, düşük özsaygı ve kontrol ihtiyacından kaynaklanan bir psikolojik durumdur. Aşırı kıskançlık, bir kişinin partnerine duyduğu güven eksikliği ve sürekli bir tehdit algısı içinde olmasıyla ilişkilidir. Bir ilişkide aşırı kıskanç erkek ya da aşırı kıskanç kadın varsa sağlıklı bir ilişki kurmak her zaman zorlu olacaktır. Aşağıda, sizler için aşırı kıskançlığa neden olabilecek bazı durumlar sıralanmıştır.

• Güvensizlik ve Düşük Özsaygı: Aşırı kıskançlık, genellikle kişinin kendine olan güvensizliği ve düşük özsaygısı ile ilişkilidir. Kıskanç bir kişi, partnerinin başka bir kişiyle etkileşimde bulunduğunu gördüğünde, kendisini değersiz veya yetersiz hissedebilir.

• Kontrol İhtiyacı: Kıskançlık, bir ilişkide kontrol ihtiyacının bir yansıması olabilir. Kıskanç bir birey, partnerini sürekli olarak denetleme ve kontrol etme eğilimindedir. Bu, genellikle partnerin bağımsızlığına müdahale eder ve ilişkide gerilim yaratır.

• Geçmiş Deneyimler: Aşırı kıskançlık genellikle bireyin geçmiş deneyimleriyle de ilişkilidir. Önceki ilişkilerde yaşanan aldatma veya terk edilme gibi travmatik olaylar, kişinin yeni ilişkisinde güvensizlik duymasına neden olabilir.

• Duygusal Bağımlılık: Aşırı kıskançlık, duygusal bağımlılıkla da bağlantılı olabilir. Kıskanç bir birey, partnerinden aşırı derecede duygusal bağımlılık içinde olabilir ve bu bağımlılık, partnerin başkalarıyla bağlantı kurmasını tehdit olarak algılayabilir.

• İletişim Becerileri: İletişim eksikliği, kıskançlığı daha da artırabilir. Kıskanç bir kişi, duygularını sağlıklı bir şekilde ifade etmekte zorlanabilir ve bu da partneriyle anlayışlı bir iletişim kurma güçlüğüne yol açabilir.

Bu durumlar, bireyin kendisini ve ilişkisini daha derinlemesine anlaması ve bu duygularla başa çıkma yöntemleri geliştirmesi için terapi veya danışmanlık gibi profesyonel yardım almasını gerektirebilir. İlişkide açık iletişim, güven oluşturma çabaları ve kişisel gelişim, kıskançlıkla başa çıkmada yardımcı olacaktır.

Aşırı Kıskançlık Hastalığı

Aşırı kıskançlık hastalığı, genellikle patolojik düzeyde bir kıskançlık durumu anlamına gelir ve psikolojik bir bozukluğu ifade edebilir. Fakat, DSM-5 gibi yaygın tanı kılavuzlarında “aşırı kıskançlık hastalığı” adında özel bir tanı kategorisi bulunmamaktadır.

Aşırı kıskançlık, genellikle bireyin kişisel deneyimleri, kişilik yapısı ve ilişki geçmişiyle de yakından ilişkilidir. Bu nedenle aşırı kıskanç kadının özellikleri ile aşırı kıskanç erkeğin özellikleri arasında çok fazla ayrım yapılmamaktadır. Var olan farklılıklar ise genellikle toplumsal normlar, kültürel beklentiler ve bireysel kişilik özellikleriyle ilişkilidir. Örnek vermek gerekirse; toplumda genel olarak kadınların duygusal olması ve erkeklerin güçlü olması beklenir. Bu nedenle, kıskançlık durumlarında kadınlar duygusal tepkiler gösterebilirken, erkekler daha çok öfke veya kontrol arayışına yönelebilirler.

Bazı kadınlar için ise kıskanılmak istenen bir duygudur. Bu kişiler, partnerlerinin başkalarına olan ilgisi veya dikkati konusunda güvensizlik yaşadıklarında kıskanılmak isteyebilirler. Kıskançlığın olumsuz nedenleri ve sonuçları olmasının yanında, aşırıya kaçmayan kıskançlık bazen ilişkideki duygusal bağı güçlendirebilir. Partnerin kıskanması, çift arasındaki bağın daha derinleşmesine ve birbirlerine olan ilginin artmasına neden olabilir. Bu nedenle, erkeklerde kıskançlık belirtileri merak edilen bir konudur. Fakat, burada önemli olan karşı taraftan gelen isteklerin sağlıklı sınırlar içinde kalmasıdır.

Genellikle aşırı kıskançlık, ilişkilerde sorunlara, sosyal izolasyona, iş problemlerine ve genel yaşam kalitesinde düşüşe neden olabilir. Bu nedenle, bu tür bir kıskançlıkla başa çıkmak için bireysel veya çift terapisi gibi profesyonel yardım almak kritik önem taşımaktadır. Aşırı kıskançlık tedavisi genellikle bireyin kıskançlıkla başa çıkma stratejilerini geliştirmesine, güvensizlik ve düşük özsaygı gibi temel sorunlarla yüzleşmesine odaklanmaktadır.