
Huzursuz Bacak Sendromu
24 Ocak 2024, Albis Therapy
Huzursuz Bacak Sendromu Nedir?
Huzursuz bacak sendromu (HBS), diğer adıyla Willis-Ekbom rahatsızlığı bacaklarda hareket ettirmeye yönelik dürtülerle rahatsız edici duyumsamalar, karıncalanmalar, uyuşma ve huzursuzluk hissi belirtileri ile ortaya çıkan bacakları hareket ettirmeye yönelik dürtü ve ihtiyaç hissedilen kronik uzun süreli bir rahatsızlıktır. Genellikle hareketsiz kalınan dinlenme zamanları, otururken, yatarken ve geceleri şiddetlenerek ortaya çıkan bacak veya kollardaki bu rahatsızlık hissi, kişiyi uyandırabilir ve uyku problemleri yaşamasına sebep olur. Kişiler yaşadıkları bu rahatsızlık deneyimini ifade etmekte zorluk yaşayabilirler. Ayak, bacak ya da kollarda oluşan huzursuzluk hislerine karşı kişiler kontrol edemedikleri hareket ettirme hissi, yanma, karıncalanma, ağrıma gibi hislerden bahsederler ve hareket ettirdiklerinde kısa süreli olarak bu rahatsız durumun geçmesini sağlarlar. Fakat kişiyi uyandırabilen derecede olan vücudun belirli bölgelerinde seyredebilen bu rahatsızlık durumu geceleri kaliteli uyku uyunmasını, seyahat etmeyi olumsuz etkileyerek kişinin hayatında uykusuzluk, kaygı, stres ve yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü gibi problemleri ortaya çıkarabilir. Ayak huzursuzluğuna sahip kişiler şiddetli belirtiler gösterdiklerinde bu durum hayat kalitelerini düşürebilir.
Huzursuz bacak sendromu, yapılan çalışmalarda görülme sıklığı %10 olarak belirlenmiştir. Bunun yanında kadınlarda görülme olasılığı erkeklerden fazladır. Her yaşta görülebilen huzursuz bacak sendromu, yaş ilerledikçe sıklığı ve şiddeti artabilir. Günlük hayatı sekteye uğratabilen seviyelere yükselebilir.
Huzursuz Bacak Sendromu Nedenleri
Huzursuz bacak sendromu nedenleri tespit edilememekle birlikte yapılan araştırmalarda kas hareketlerinde rol oynayan dopamin hormonundaki dengesizlikler sonucu olabileceği düşünülmüştür. Ailedeki bireylerin bu sendroma rastlıyor olması kişilerin de bu rahatsızlığa sahip olma riskini arttırır. Yine “Ayak huzursuzluğu neden olur?” sorusuna verilebilecek bir diğer cevap da demir eksikliği, böbrek yetmezliği, stres gibi başka rahatsızlıkların bir belirtisi olarak ortaya çıkıyor olması söylenebilir. Huzursuz bacak sendromu yaşayan kişilerin çoğuna teşhis konulamamaktadır. Çünkü rahatsızlığın belirlenebilmesi oldukça zor ve başka rahatsızlıklarla karıştırılabilmektedir. Bunların yanında hamilelik döneminde hormonal değişikliklerle kişilerin gebeliğin son aylarında da huzursuz bacak sendromu görülmüş ve şiddetinin arttığı gözlemlenmiştir.
Huzursuz Bacak Sendromunun Belirtileri
- Bacaklarda veya ayaklarda karıncalanma, ürperme, kaşınma, ağrı ve huzursuzluk hissetmek
- Engellenemeyen bacakları hareket ettirme isteği, titretmek, yürümek
- Genellikle dinlenme halinde hareketsiz iken akşam ve geceleri şiddetlenir.
- Bu belirtiler yatarken, otururken ve uzun süre aynı pozisyonda kalındığında ortaya çıkar.
- Ayak sendromu belirtileri kişiye göre değişebilirken vücudun başka bölgelerinde de görülebilir. Kimileri için her gün belirtiler kendini gösterebilirken kimileri için arada sırada ortaya çıkabilir.
Huzursuz Bacak Sendromu Tedavisi
Huzursuz bacak sendromu tanısının belirlenebilmesi oldukça zor olabildiğinden huzursuz bacak sendromu tedavisinde birçok yöntem birlikte kullanılabilir. Öncelikle bu rahatsızlığın belirtilerini gösteren kişiler bir nöroloji uzmanı veya psikiyatrist hekime başvurarak rahatsızlık hakkında bilgilenebilir, muayene olabilir ve tedavi planı çıkartılabilir. Bu rahatsızlığın altında yatan sebepler ve başka rahatsızlıklar tespit edilerek bu yönde bir tedavi planı yönetilebilir. Örneğin; demir eksikliği belirlendiyse bu yönde hekimin yönlendirmesi ile bir tedavi uygulanabilir. Bunlara ek olarak huzursuz bacak sendromunda ilaç tedavisi olarak doktor tarafından dopamin yükselten ilaçlar, uyku ilaçları veya kas gevşeticiler tercih edilebilir.
Bu rahatsızlık için çözüm arayan kişiler sıklıkla “Ayak sendromu ne iyi gelir?” şeklinde soru işaretleri ile tedavi yöntemlerini merak ediyorlar. Huzursuz bacak sendromu yaşam tarzı değişikliklerine ihtiyaç duyan bir rahatsızlıktır.
- Uyku hijyenine dikkat etmek önemlidir. Düzenli bir uyku döngüsü sağlanarak uyku kalitesini olumsuz etkileyen faktörleri düzenlemek bu rahatsızlığın etkilerini azaltabilir.
- Beslenmeye özen göstermek ve şekerlemeler, alkol, sigara ve kafein gibi uyarıcı maddelerden uzak durmak.
- Günlük egzersiz ve yürüyüşler yapmak.
- Rahatsızlığın sebep olduğu yaşam kalitesi üzerindeki olumsuz etkilerle baş edebilmek, uyku problemlerini çözebilmek ve rahatsızlığın yol açtığı kaygıların üstesinden gelebilmek adına psikolojik destek almak kişinin tedavi sürecini kolaylaştıracaktır.

Nur Aydoğan
Psikolojik Danışman - EMDR Terapisti
Psikolojik Danışman, Aile Danışmanı ve Avrupa onaylı EMDR Terapisti olarak uzun yıllardır danışanlarıma yüz yüze ve online hizmet sunuyorum. Dokuz Eylül Üniversitesindeki öğrencilik hayatımdan beri, her zaman terapi ve Psikoeğitimler alanında ilerlemek amacım olmuştu. Albis Therapy’de psikoloji ekibimizi kurarak bu yolda hayallerimizi gerçekleştirmeye, iyileştirmeye ve geliştirmeye devam ediyoruz.