WhatsApp

Düşünce Takıntısı

Düşünce Takıntısı, OKB dahilinde olan kendiliğinden gelen, engellenmesi zor, yineleyen, işlevselliği bozan, kişiyi yoran, geçmek bilmeyen olumsuz düşüncelerdir.

Home 9 Blog 9 Düşünce Takıntısı
Düşünce Takıntısı

Düşünce Takıntısı

09 Ocak 2024, Albis Therapy

Düşünce Takıntısı, OKB dahilinde olan kendiliğinden gelen, engellenmesi zor, yineleyen, işlevselliği bozan, kişiyi yoran, geçmek bilmeyen olumsuz düşüncelerdir. Bu düşünceler bağımlılık gibi kişide bazı davranışların oluşmasına sebep olabilirler. Bu olumsuz düşünceler genellikle kişinin kendi değerleri, inançları veya korkuları ile çatışan içeriklere sahiptir. Kişiyi bu düşüncelerden kurtulmaya iten sürekli bir içsel mücadele, zihinsel yorgunluğa ve stresin artmasına neden olabilir. Bu süreçte kişi, düşüncelerini kontrol etmeye çalışsa da, bu genellikle geçici bir rahatlama sağlar ve düşünce takıntıları daha da güçlenebilir. Bu durum, kişinin sosyal ilişkilerini, iş performansını ve genel yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, düşünce takıntılarının farkında olmak ve bu konuda profesyonel yardım almak önemlidir. Psikolojik destek, kişiye düşüncelerini daha sağlıklı bir şekilde işlemeyi ve yönetmeyi öğretir, böylece kişinin yaşam kalitesi artar ve düşünce takıntılarının etkisi azalır.

Düşünce Takıntısı Nedir?

Düşünce Takıntısı, Kişinin düşünmeyi istemediği halde sürekli beyninde var olan, geçmeyen yorucu düşüncelerin zihninde dolaşmasıdır. Bunlar rahatsızlık verici düşünceler de olabilir kaygı temelli düşünceler de olabilir zevk veren farklı düşünce kalıpları da olabilir. Bu düşünceler kişinin günlük hayatını etkiliyorsa OKB hastalığına dahildir ve psikoterapi ile tedavi edilirler. Kişinin zihninde dolaşan bu düşünceler, genellikle geçmiş deneyimler, korkular veya geleceğe dair endişelerle ilişkilidir. Bu düşünceler, kişinin bilinçli olarak üzerinde düşünmek istemediği, ancak zihninde sürekli olarak dönen, kaçınılmaz olarak geri gelen düşüncelerdir. Bu süreçte, kişi genellikle bu düşüncelerin gerçekliğini sorgular, ancak onları engellemek veya yok etmek oldukça zordur. Bu durum, kişinin duygusal durumunu ve psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilir. Tedavi sürecinde, bu düşüncelerin kaynağını anlamak ve onlarla sağlıklı bir şekilde başa çıkmak için terapi yöntemleri kullanılır. Terapi, kişiye düşüncelerini anlamlandırma, onlarla başa çıkma ve zihinsel sağlığını koruma becerileri kazandırır. Bu süreçte kişi, düşüncelerini daha yapıcı bir şekilde ele almayı ve kendi zihinsel sağlığını korumayı öğrenir.

Kötü Düşünce Takıntısı

Otomatik Düşünceler Nelerdir?

Otomatik düşünceler aynı arabalarda ya da uçaklarda kullanılan otomatik terimi gibi kendiliğinden giden anlamında kişinin beyninden aniden ve kendiliğinden gelen düşüncelerdir. Kişi bu düşüncelerin, gelmesini engelleyemez. Bu düşünceler aslında kişinin deneyimleri ve travmaları kaynaklı olabilirler. Kişi bu düşüncelerin doğruluğundan emindir. Refleks tepkileri gibi telefon çaldı telefonu açmalıyım, bu olaydan ben karlı çıkacağım, yine beni dahil etmeyecekler, kendimi savunmalıyım gibi düşünceler olabilir. Bu düşünceler çarpıtılmış da olabilirler. Kötü düşünce kalıpları genelde çarpıtılmış otomatik düşünceler olabilir. Her an gelebilirler ve takıntıya dönüşebilirler. Örneğin, bir kişi kalabalık bir ortamda “Herkes beni yargılıyor olmalı” diye düşünebilir, ya da bir hata yaptığında “Hiçbir şeyi doğru yapamıyorum” şeklinde bir düşünceye kapılabilir. Bu otomatik düşünceler, genellikle kişinin kendi öz değerlendirmesi ve başkalarının algıları hakkında yanlış inançlar içerir. Bazen bir kişi, olumsuz bir olay yaşadığında, tüm geleceğinin de olumsuz olacağını düşünebilir, bu da “her şey kötüye gidiyor” gibi genelleştirilmiş bir düşünceye yol açabilir. Bu tür düşünceler, kişinin duygusal durumunu derinden etkileyebilir ve anksiyete veya depresyon gibi duygusal sorunlara yol açabilir. Terapi sürecinde, bu otomatik düşüncelerin farkına varmak ve onları gerçeklikle karşılaştırmak önemli bir adımdır. Bu, kişinin düşüncelerini daha gerçekçi ve dengeli bir perspektifle değerlendirmesine ve böylece duygusal sağlığını iyileştirmesine yardımcı olur.

Kötü Düşünce Takıntısı

Kötü düşünce takıntısı, OKB’nin belirtileri olan kötü düşüncelerin sürekli olarak durdurulamayacak şekilde zihinde dolaşması, kişiyi zorlayan, hayat kalitesini düşüren, bu düşüncelerden kurtulmak için belirli davranış kalıplarına dönüşen, kendini ve çevresindekileri zorlayan bir psikolojik rahatsızlıktır. Bu kötü düşünceler ailesinden birinin zarar görmesi, her yerde mikrop olması, her şeyin düzenli durması gerektiği, çevresindekilere karşı hayal kırıklığı olacağı, belirli bir davranışı yapmazsa başına bir iş geleceği düşüncesi gibi kişiden kişiye değişebilecek kalıp düşünceler olabilir. Örneğin, bir kişi sürekli olarak evini aşırı temizlemek zorunda olduğunu düşünebilir çünkü aksi takdirde kendisinin veya ailesinin hastalanacağına inanır. Başka bir kişi her kapıyı birden fazla kez kontrol etme ihtiyacı hissedebilir, çünkü evinin güvenliği konusunda aşırı endişeleri vardır. Bu tür düşünceler, kişinin günlük yaşamını, iş verimliliğini ve sosyal etkileşimlerini olumsuz etkileyebilir. Kişi bu düşüncelerden kaçınmak için aşırı ve tekrarlayan davranışlar geliştirebilir, ancak bu genellikle geçici bir rahatlama sağlar ve takıntılar daha da kötüleşebilir. Bu tür takıntıların tedavisi genellikle bilişsel davranışçı terapiyi ve bazen ilaç tedavisini içerir. Bu tedaviler, kişinin düşünce kalıplarını değiştirmesine, takıntılı davranışları azaltmasına ve genel yaşam kalitesini iyileştirmesine yardımcı olabilir.

Olumsuz Düşünce Takıntısı

Olumsuz Düşünce Takıntısı

Olumsuz Düşünce Takıntısı, yukarıda da bahsettiğimiz gibi kişinin zihninde sürekli var olan olumsuz, kötü, kaygılı düşüncelerin durdurulamayacak şekilde tekrar etmesi sonucu kişinin hayatını olumsuz şekilde etkilemesi, yorması ve bunlardan kurtulmak için bazı davranış örüntülerinin yapılması gibi özellikleri içeren rahatsızlıktır. Bu takıntılı düşünceler, genellikle kişinin kendine yönelik olumsuz inançlarından, başkalarıyla ilgili varsayımlarından veya gelecek hakkında endişelerinden kaynaklanır. Örneğin, bir kişi sürekli olarak “Yeterince iyi değilim” veya “Herkes benim hakkımda kötü şeyler düşünüyor” gibi düşüncelere sahip olabilir. Bu tür düşünceler kişinin özgüvenini ve özsaygısını düşürebilir, sosyal etkileşimlerde zorluklara ve izolasyona yol açabilir. Ayrıca, kişi gelecekle ilgili sürekli endişeler taşıyabilir, bu da anksiyete ve depresyon gibi duygusal rahatsızlıklara neden olabilir. Bu durumda, kişi genellikle bu düşünceleri değiştirmek veya bastırmak için çaba sarf eder, ancak bu genellikle kısa süreli bir rahatlama sağlar ve takıntılı düşünceler tekrar ortaya çıkabilir. Bu durumun üstesinden gelmek için psikoterapi, özellikle bilişsel davranışçı terapi, kişinin düşünce kalıplarını değiştirmek ve sağlıklı düşünce ve davranış biçimleri geliştirmek için etkili bir yol olabilir. Terapi, kişinin kendine ve çevresine karşı tutumunu yeniden değerlendirmesine ve daha sağlıklı, gerçekçi düşünce modelleri oluşturmasına yardımcı olur, böylece kişi duygusal ve sosyal olarak daha sağlam bir temel kazanır.

Düşünce Takıntısı Nasıl Geçer?

Düşünce Takıntısı, gerekirse ilaç ve psikoterapi ile tedavi edilebilir. Bu takıntıların boyutu işlevselliği ciddi oranda etkiliyorsa kişi ne yaparsa yapsın geçmiyorsa ve rahatsızlık duyabiliyorsa OKB dahilinde tedavi yöntemi uygulanır. BDT (bilişsel davranışçı terapi) bu konuda çok kullanılmaktadır. İlaç tedavisi de eğer psikiyatrist gerekli görürse (rahatsızlığın şiddetine ve kişinin tedaviye uyumuna bağlı olarak) terapi ile birlikte kullanılır. Tedavi süreci, kişinin düşünce kalıplarını değiştirmeye ve takıntılı davranışları azaltmaya odaklanır. BDT, kişiye düşüncelerini sorgulama, bunları daha gerçekçi ve olumlu bir bakış açısıyla değiştirme teknikleri öğretir. Ayrıca, kişinin düşüncelerine ve duygularına karşı daha farkındalıklı olmasına yardımcı olur, böylece takıntılı düşüncelerin ve davranışların üzerinde daha fazla kontrol sağlar. İlaç tedavisi, özellikle anksiyete ve depresyon semptomlarını hafifletmek için kullanılabilir ve terapinin etkinliğini artırabilir. Bu tedavilerin kombinasyonu, kişinin takıntılarıyla başa çıkmasına, düşüncelerini daha sağlıklı yönetmesine ve günlük yaşamda daha iyi bir işlevsellik kazanmasına yardımcı olur. Ayrıca, tedavi sürecinde, kişinin sosyal destek sistemlerini güçlendirmek ve yaşam tarzı değişiklikleri yapmak da önemlidir. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve yeterli uyku gibi faktörler, kişinin genel ruh halini ve stres yönetimini iyileştirebilir. Tedavi sürecinde sabır ve sürekli bir çaba gerektiği unutulmamalıdır; düşünce takıntıları zamanla azalabilir ve kişi daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilir.

Nur Aydoğan

Nur Aydoğan

Psikolojik Danışman - EMDR Terapisti

 

Psikolojik Danışman, Aile Danışmanı ve Avrupa onaylı EMDR Terapisti olarak uzun yıllardır danışanlarıma yüz yüze ve online hizmet sunuyorum. Dokuz Eylül Üniversitesindeki öğrencilik hayatımdan beri, her zaman terapi ve Psikoeğitimler alanında ilerlemek amacım olmuştu. Albis Therapy’de psikoloji ekibimizi kurarak bu yolda hayallerimizi gerçekleştirmeye, iyileştirmeye ve geliştirmeye devam ediyoruz.

Düşünce Takıntısı konusunda bilgi alın