16 şubat 2024, Albis Therapy

Depersonalizasyon Bozukluğu

Depersonalizasyon bozukluğu, kişinin kendini gerçek dışı, yabancılaşmış veya otomatikleşmiş hissettiği bir durumdur. Bu durumda kişi, kendi bedenini, duygularını ve düşüncelerini gerçek dışı veya yabancı birine aitmiş gibi hissetmektedir. Depersonalizasyon bozukluğu, genellikle stres, travma veya anksiyete gibi duygusal zorluklar sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu bozukluk, kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkilemektedir. Depersonalizasyon bozukluğu DSM-5’te geçen bir psikolojik rahatsızlık olup teşhisi psikiyatristler tarafından yapılmaktadır. Bu bozukluğa sahip kişiler genellikle terapi ve ilaç ile tedavi edilmektedir.

Depersonalizasyon derealizasyon kavramları birbirlerine çokça karıştırılmaktadır. Semptomları, özellikleri birbirlerine çok benzese de iki farklı ruhsal bozukluklardır. Derealizasyon Bozukluğu makalemizde bu fark açıklanmıştır. 

Depersonalizasyon Neden Olur?

Depersonalizasyon bozukluğunun tam nedeni bilinmemekle birlikte, çoğu ruhsal bozukluk gibi bir dizi faktörün birleşimi sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bu faktörler arasında genetik yatkınlık, çocuklukta veya ergenlikte yaşanan travmatik olaylar, aşırı stres, anksiyete bozukluğu, depresyon, panik ataklar, uyuşturucu kullanımı ve bazı tıbbi durumlar yer alabilir.

Depersonalizasyon Belirtileri

Depersonalizasyon bozukluğu belirtileri aşağıda sıralanmıştır.

• Kişinin kendi bedenine yabancılaşması. Örnek olarak, kişi kendi bedenini bir mankenin parçası gibi hissedebilir.
• Kişinin kendi duygularına yabancılaşması. Örneğin, kişi duygularını donmuş veya otomatikleşmiş gibi hissedebilir.
• Kişinin kendi düşüncelerine yabancılaşmış hissetmesi. Örnek olarak, kişi düşüncelerinin başka bir kişi tarafından kontrol edildiğini hissedebilir
• Kişi, çevresindeki nesnelerin boyutlarının değiştiğini veya gerçek dışı bir şekilde parladığını hissedebilir.
• Derealizasyon Bozukluğu. Derealizasyon bozukluğu belirtileri de depersonalizasyon bozukluğunda görülebilmektedir.
• Zaman algısında değişiklikler yaşanması. Örneğin, kişi zamanın geçişini normalden farklı algılayabilir veya şimdiki zaman kavramında olmayabilir.
• Dış seslerin duyulması. Örneğin, kişi kendi düşüncelerini dış sesler olarak algılayabilir veya dış sesler duyabilir.
• Konsantrasyon güçlüğü ve hafıza sorunlarının yaşanması. Özellikle, kişinin iş ve eğitim hayatını olumsuz yönde etkileyecek şekilde odaklanamama ve unutkanlık sorunları ortaya çıkabilmektedir.
• Bu belirtilerden birkaçı sık sık yaşanıyor veya kalıcıysa, teşhisin koyulması için bir psikiyatrist ile görüşülmesi önerilmektedir.

Depersonalizasyon Kalıcı mı?

Depersonalizasyon derealizasyon bozukluğu belirtileri uzun süreli veya kalıcı olabilir. Ancak, bu durumun şiddeti ve sıklığı kişiden kişiye göre değişmektedir. Bazı kişiler, depersonalizasyon belirtilerini yaşadıkları dönemlerde daha yoğun hissedebilirken, diğerleri zamanla daha hafif veya nadir belirtiler yaşayabilirler. Depersonalizasyon bozukluğu teşhisinde genellikle tedavi ve destek gereklidir. Tedaviye erken başlamak, belirtilerin daha hafif olmasına ve daha iyi bir sonuç alınmasına yardımcı olabilir.

Depersonalizasyon Tedavi

Depersonalizasyon bozukluğunun tedavisi, belirtileri hafifletmeyi ve kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkilemesini önlemeyi amaçlamaktadır.

Tedavi genellikle psikoterapi ve ilaç tedavisi kombinasyonu şeklinde olur. 

Depersonalizasyon bozukluğu tedavisinde izlenen bazı yaygın yollar:

• Psikoterapi: Bilişsel-davranışçı terapi (BDT), depersonalizasyon bozukluğu tedavisinde en yaygın kullanılan psikoterapi yöntemlerinden biridir. BDT, kişinin düşünce ve davranışlarını değiştirmeye odaklanır. BDT hakkında daha fazla bilgi almak için bilişsel davranışçı terapi makalemizi okuyabilirsiniz.
• İlaç tedavisi: Antidepresanlar ve anksiyolitikler gibi ilaçlar, depersonalizasyon belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir. İlaçlar yalnızca psikiyatristler tarafından reçete edilmektedir.

Tedavi, kişinin belirtilerini hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak için önemlidir.