EMDR, travmatik deneyimler sonucu çocuklarda meydana gelen birçok olumsuz etkileri aşamalı olarak duyarsızlaştırmaktadır. Çocukların duygu, düşünce ve bedenindeki olumsuz anılarını, duyumlarını ve duygularını etkisiz hale getirmektedir. Çocuk, o anıyı hatırlar fakat duyarsızlaşmıştır.

Çocukluk Dönemi..

Hayatta yaşanan üzücü olaylar yetişkinler kadar çocukları da olumsuz yönde etkiler. Ebeveynlerinin yaşadığı olaylardan çocuklar da etkileniyor. Bir çocuğun travma yaşaması için olumsuz olaya maruz kalması gerekmiyor. Yaşanan olumsuz olayı duyması, tanık olması da travmatize olabilir.

Yaşanan korku ya da şiddet içerikli oyunlar, izlenen filmler, bu filmleri izlemese bile arkadaşlarından duyması, anne babasının şiddetli tartışmasını duyan bir çocuk kendini güvende hissedemez.

Çocukluk döneminde bazen yaşadıkları bu deneyimleri kendi içlerinde çözebilirken bazen bu deneyimler derin izler bırakabiliyor. Bunun sonucu olarak çocuklarda kaygı, depresyon, stres, öfke, kaka, idrar tutma kaçırma, takıntılı davranış ve düşünceler görülebiliyo

Çocuk Travması Nedir?

Çocuklarda EMDR, çocuklar yaşadığı olumsuz yaşantıları veya travmaları işlemleyip kayıt altına alırlar. Bu kayıt etme hali; hem beden hem duygu hem de düşünce içeriği şeklinde olabilir.
Çocuk olumsuz yaşantısı veya travması ile kayıt altına aldığı anı ağları ile büyümeye veya gelişmeye başlar. Yaşadığı neredeyse bütün anıların temelini olumsuz düşünceler oluşturabilmektedir. Çocuğun temelde “ben değersizim” veya “ben sevilmeyen biriyim” şeklinde sahip olduğu olumsuz düşünce içeriklerini “ben değerli biriyim” veya “ben sevilen biriyim” şeklinde yeniden yapılandırmak EMDR’nin temelini oluşturmaktadır.

EMDR’ye yönelik bilinen en büyük yanlışlardan biri; sadece travmalarla çalışıldığının düşünülmesidir. Travmaların yanı sıra EMDR ile birçok problem ve olumsuz yaşantılar çalışılabilir.

Çocuklarda EMDR Terapisi Nasıl Uygulanır?

Çocuklarda EMDR Terapisinin uygulanması yetişkinlerden farklıdır. Çocuklarla çalışılırken kaygı ve korkuyu azaltmak için oyun terapisi içinde çeşitli yapılandırılmış teknikler kullanılmaktadır. Bu yapılandırılmış teknikler uygulanırken çocuklara bir yandan olumlu/pozitif kaynaklar yüklenmektedir. Böylece çocuğun içsel kaynakları arttırılarak baş etme mekanizmaları desteklenmektedir.

Daha küçük çocuklarda EMDR anne ile birlikte uygulanabilmektedir. Çocuğun yaşadığı sıkıntıya özgü hazırlanmış ve özellikle çocuğun kazanması gerektiği düşünülen olumlu düşünceler hikayenin içine yerleştirilir. Çocuk annenin kucağındayken uygulanan bu teknik sayesinde hem anne çocuk arasındaki bağlanma desteklenmiş olur hem de çocuğun içinde barındırdığı olumsuz duygu ve düşünceler azalmaya başlar.

Çocuklarda Korku ve EMDR

Dolaylı korku; çocuğun kendi yaşantısına veya deneyimine sahip olmadan geliştirdiği korkulardır. Çocuklar bu korkuları başkaları üzerinden geliştirir veya başka bir duruma veya olguya yönelik bilinçdışı bir şekilde geliştirebilmektedir. Çocukların büyük çoğunluğu dolaylı korkularından dolayı ikincil kazanç sağlayabilmektedir. Bundan dolayı EMDR’ye başlamadan önce bireysel ve aile terapisi ile iyi bir öykü alınması oldukça önemlidir.

Çocuk korkularını EMDR ile çalışmak mümkündür ancak EMDR’ye ek olarak aile danışmanlığı da beraber yürütülmelidir. Bu sayede çözüm daha kalıcı olur. Çocuklarla çalışmak demek aileyle çalışmak demektir.

Erken çocukluk döneminde yaşanan korku ve travmaların hatırlanması çok güç olduğu için direkt karşımıza çıkamaz. Ortalama olarak 3 yaşından önce yaşanan travmatik olaylar karşımıza “kendimi kötü hissediyorum” olarak çıkabilir. 3 yaş ve üzeri olgularda hatırlanan olaylar çocuğun çizdiği resimler üzerinden çalışılabilir. EMDR sayesinde çocuğun hayatında yer etmiş olan büyük  travmatik anılar çeşitli teknik ve belirli protokoller çerçevesi içerisinde çalışılabilmektedir.

Çocukluk Travmaları Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Erken dönemde çalışılmayan travmalar ilerleyen yıllarda; depresyon, duygu durum bozuklukları, yeme bozuklukları, kaygı bozuklukları, davranış bozukluğu, alkol ve madde kullanımı ve düşük akademik başarı gibi birçok şekilde kendini gösterebilir. Çocuklar yaşadıkları olumsuz deneyimleri parçalara ayırarak kodladıkları için çok faklı şekillerde karşımıza çıkar.

Tüm bu olumsuz durumların dışında; çocuk ve ergenin yaşam öyküsü içerisinde herhangi bir travma öyküsünün olmadığı ancak yoğun stresin olduğu durumlarda da EMDR uygulanabilmektedir. Performans kaygısı veya olumsuz benlik imajı varsa, kendini yetersiz ve değersiz hissediyorsa veya yoğun sınav kaygısı varsa da EMDR’ nin önemli bir basamağı olan “kaynak yükleme” ve güçlendirme çalışmaları yapılabilir. Kaynak yükleme; çocuğun iyi ve olumlu yanlarını pekiştirerek olumsuz inanışlarından ziyade daha işlevsel olan düşünce içeriklerinin pekiştirilmesi olarak ifade edilebilir.