20 Ocak 2024, Albis Therapy

Yunanca’da “rahim” anlamına gelen histeri kelimesi genellikle aşırı duygusal tepkiler, taklit edilen veya abartılan hareketler, dikkat çekme isteği gibi belirtilerle karakterize edilen psikolojik bir durumu ifade eder. Tarihsel olarak, kadınlar arasında ortaya çıkan bazı belirtilerle ilişkilendirilmiş olsa da bu tür bir terimin cinsiyetle sınırlı olmadığı artık bilinmektedir. Diğer taraftan, DSM-5’te “histeri” terimi yerine, benzer belirtileri olan bazı bozukluklar ve durumlar bulunmaktadır. Özellikle, somatik semptom bozukluğu ve dönemsel fonksiyonel nörolojik bozukluklar gibi tanımlar, daha önceki “histeri” tanımlarına benzeyen durumları daha spesifik bir şekilde ele almaktadır.

Histeri Kişilik Bozukluğu

Histerik kişilik bozukluğu DSM-5’e göre histriyonik kişilik bozukluğu olarak ele alınmıştır ve kişinin sürekli olarak dikkat çekmeye, dramatik olmaya, duygusal ifadelerini abartmaya ve cinsel çekiciliğini vurgulamaya eğilimli olduğu bir kişilik bozukluğu olarak tanımlanmıştır. Bu kişiler genellikle dışardan cana yakın ve kolay iletişim kurulabilir görünseler de ilişkilerini sürdürmekte zorlanmaktadırlar. Genel olarak yüzeysel ilişkiler kurmaktadırlar.

Histriyonik Kişilik Bozukluğu Belirtileri (Histerik Kişilik Bozukluğu Belirtileri)

Histriyonik kişilik bozukluğu belirtileri her yaşta görülmekte olup genellikle genç yetişkinlik döneminde (30 yaş öncesi) başlar ve kişinin günlük yaşantısını ciddi oranda etkileyebilir. 

Dikkat Çekici Davranışlar: Birey sürekli olarak dikkat çekmeye yönelik davranışlar sergiler. Örneğin, kıyafet seçiminde aşırılık, abartılı makyaj, abartılı jestler ve davranışlar. 

Dramatik İfade: Duygusal ifadelerini abartılı bir şekilde gösterme eğilimindedir. Normal olan, basit bir olayı bile dramatize edebilirler. 

İlgi ve Onay Arayışı: Sürekli olarak başkalarının ilgisini ve onayını ararlar. Bu, ilişkilerde aşırı derecede etkileşimli olmalarına neden olabilir. 

Cinsel Çekicilik Vurgusu: Cinsel çekiciliklerini vurgularlar ve cinsel davranışlarda açık olabilirler. 

Kolaylıkla Sıkılma: Rutin ve monoton aktivitelerden kolaylıkla sıkılırlar. Sürekli olarak yeni ve heyecan verici şeylere ihtiyaç duyarlar. 

Duygusal İlişkilerde Sorunlar: İlişkilerde derinlik ve süreklilik eksikliği gösterirler. Bu nedenle, uzun vadeli ve sağlıklı ilişkiler kurmakta zorlanabilirler. 

Bu belirtiler, kişinin genel işlevselliğini ve ilişkilerini olumsuz etkileyebilir. Kişilik bozuklukları genellikle karmaşık ve çok yönlü olduğu için, bir uzmanın (psikiyatrist veya psikolog) doğru bir değerlendirme yapması önemlidir.

Histeri Krizi (Histeri Nöbeti)

Histriyonik kişilik bozukluğu, kişinin genel davranış ve kişilik özelliklerinde belirgin ve kalıcı bir deseni tanımlayan bir kişilik bozukluğu olup nöbet ve krizleri içermemektedir. Histeri krizi ya da nöbeti terimleri günümüzde epileptik nöbetler için kullanılmaktadır. 

Epileptik nöbetler veya başka türde nöbetlerle ilgili endişeleriniz varsa, bu durumu bir ruh sağlığı uzmanı ile değerlendirmeniz önemlidir.

Kadınlarda Histriyonik Kişilik Bozukluğu

Histerik kadınların özellikleri, kadınlarda histeri gibi konular merak edilen ve bu konuyla ilgili en çok aratılan sorular olsa da histriyonik kişilik bozukluğu cinsiyete özgü bir bozukluk değildir. Kadınlarda görülebileceği gibi erkeklerde de görülmektedir.

Histriyonik Kişilik Bozukluğu Tedavisi

Histriyonik kişilik bozukluğu tedavisi genellikle bir uzman tarafından yönetilen terapi ve danışmanlık süreçlerini içerir. 

İşte histriyonik kişilik bozukluğu tedavisi için kullanılan bazı yaklaşımlar: 

Bireysel Terapi (Psikoterapi): Histriyonik kişilik bozukluğu olan bireylere genellikle bireysel terapi önerilir. Bireysel terapiler, kişinin düşünce kalıplarını ve duygusal tepkilerini anlamalarına ve değiştirmelerine yardımcı olabilir.

Aile Terapisi: Aile terapisi, aile içindeki ilişkileri anlamaya ve iyileştirmeye odaklanır. Bu terapi türü, histriyonik kişilik bozukluğu olan bireyin ailesi ile birlikte çalışarak, sağlıklı iletişim ve etkileşim becerilerini artırmaya yöneliktir. 

İlaç Tedavisi: Histriyonik kişilik bozukluğu için spesifik bir ilaç tedavisi bulunmamakla birlikte, eşlik eden semptomlar (örneğin, depresyon veya anksiyete) için ilaç tedavisi önerilebilir. Bu konuda karar verme süreci, bireyin özel durumuna ve semptomlarına bağlıdır. 

Tedavi planı genellikle bireysel ihtiyaçlara ve belirtilere göre özelleştirilir. Tedavinin etkili olabilmesi için bireyin tedaviye bağlılığı ve terapi sürecine katılımı önemlidir.